Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan Borsamıza gelen yazı aşağıdaki şekildedir.
İlgide kayıtlı dilekçenizde Hatay'da temsil ettiğiniz tüccar ve sanayici iş adamlarının ekonomik
faaliyetlerinin devamlılığının sağlanabilmesi adına mücbir sebep halinin uzatılması yönünde talepte
bulunduğunuz anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunun;
13 üncü maddesinde, "Mücbir Sebepler:
...
2. Vergi Ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın,yer sarsıntısı ve su basması gibi
afetler;
...
gibi hallerdir."
- 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, "Hazine ve Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller
nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal, organize sanayi bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, endüstri bölgesi,
serbest bölgeler gibi bölgeler veya afete maruz kalanlar itibarıyla; mükellefiyet ve vergi türü,
vergilendirme ve defter tutma usulü, faaliyet konusu, iş yerleri, sektörler, aktif toplamı, öz sermaye
toplamı, satış hasılatı, çalıştırılan hizmet erbabı sayısını birlikte veya ayrı ayrı dikkate alarak mücbir
sebep hali ilân etmeye; bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları; vergi türü ve
vergilendirme dönemi itibarıyla bu fıkra kapsamında belirlenen kriterler ile faaliyete devam edilip
edilmediğini birlikte veya ayrı ayrı dikkate alarak belirlemeye yetkilidir. Mücbir sebep hali ilan edilen
yerlerde mücbir sebep, bu durumun vukua geldiği tarihin rastladığı ayı izleyen üçüncü ayın son günü
itibarıyla bitmiş sayılır. Bakanlık; bu süreyi mücbir sebep halinin vukua geldiği tarihin rastladığı ayı
izleyen on sekizinci ayın sonunu geçmemek kaydıyla uzatabilir, bu fıkra kapsamında yetkisini, vergi
türleri ve işyerleri itibarıyla; beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri
belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanabilir."
- 111 inci maddesinin altıncı fıkrasında, "Maliye Bakanlığı; mücbir sebep hali ilân edilen yerlerdeki
mükelleflerin, bu Kanun kapsamında olup, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü
vergi, ceza ve gecikme faizleri ile bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verecekleri
beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden
itibaren azamî bir yıl süreyle uzatmaya yetkilidir. Bu yetki; bölge, il, ilçe, mahal ve afetten zarar görenler
ile afetten zarar görme derecesi veya vergi türleri itibarıyla farklı süreler tespit etmek suretiyle de
kullanılabilir."
hükümleri yer almaktadır.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 180/2025-1 sayılı Sirkülerde;
"Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı
ilçelerinde ilan edilen mücbir sebep halinin uzatılması" başlıklı 3 üncü maddesinde,
"7537 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle Vergi Usul Kanununa eklenen geçici 36 ncı madde ile
6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan
edilen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı
ilçelerinde deprem tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunan ve 30/11/2024 tarihi itibarıyla mücbir
sebep hali sona eren mükelleflerin mücbir sebep halini 1/12/2024 tarihinden itibaren her defasında 6 ayı
geçmeyen süreler halinde 1 yıla kadar uzatmaya Hazine ve Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hükme
bağlanmıştır.
Bu kapsamda Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve
Nurdağı ilçelerinde deprem tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunan ve 30/11/2024 tarihi itibarıyla
mücbir sebep hali sona eren mükelleflerden, 2022 takvim yılına ilişkin verilmesi gereken son dönem (özel
hesap dönemine tabi mükelleflerin, 2022 yılında sona eren özel hesap döneminin son ayına ait) katma
değer vergisi beyannamesinde yer alan teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedelin (kümülatif)
tutarı 2.500.000 TL'nin altında olan mükelleflerin mücbir sebep hali 1/12/2024 tarihinden itibaren
31/5/2025 (bu tarih dahil) tarihine kadar uzatılmıştır.
..."
"Diğer Hususlar" başlıklı 7 inci maddesinde,
"...
b. Mücbir sebep hali uzatılmayan mükelleflerin mücbir sebep hali 30/11/2024 günü sonu itibarıyla
sona erdiğinden, mücbir sebep halinin başladığı 6/2/2023 tarihinden mücbir sebep halinin sona erdiği
30/11/2024 (bu tarih dahil) tarihine kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimler 2 Eylül 2024
tarihinde Başkanlığımızın internet sitesinde yayınlanan duyurusunda ve 10/12/2024 tarihli ve VUK179/2024-17 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile belirlenen sürelerin sonuna kadar verilecek, bu
beyannamelere ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergiler belirtilen sürelerin sonuna kadar
ödenecektir. Ayrıca, bu mükellefler, daha önce belirlenmiş ödeme sürelerini takip eden ay sonuna kadar
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamında tecil talebinde bulunabilecek ve gerekli şartları taşıyan
mükelleflerin borçları faiz alınmaksızın 24 aya kadar taksitlendirilebilecektir.
c. Mücbir sebep hali 30/11/2024 tarihinde sona eren ancak, depremden vergi ödevlerini yerine
getiremeyecek şekilde etkilendiğini ve mücbir sebep halinde olduğunu belirten mükelleflerin bağlı
oldukları vergi dairelerine başvurarak bireysel talepte bulunmaları halinde durumları Gelir İdaresi
Başkanlığınca değerlendirilecektir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, mücbir sebep hali 30.11.2024 tarihinde sona
eren mükelleflerin depremden dolayı vergi ödevlerini yerine getiremeyecek şekilde etkilendiğini ve
mücbir sebep halinin kendileri için devam etmesi gerektiğini belirten dilekçeler ile bağlı bulundukları
vergi dairelerine bireysel talepte bulunmaları halinde durumlarının değerlendirileceği, söz konusu
mükelleflerin daha önce belirlenmiş ödeme sürelerini takip eden ay sonuna kadar 6183 sayılı Kanunun 48
inci maddesi kapsamında tecil talebinde de bulunabilecekleri hususunu;
Bilgilerinize rica ederim.